Opvallend is het enthousiasme bij zowel hogescholen, werkveld, als kandidaten om samen de pilot tot een succes te brengen. Dat enthousiasme zagen we ook in de negen verschillende workshops waar rond drie thema’s ‘doelstellingen van de pilot’, ‘uitvoering van pilot’ en ‘praktische zaken’ de deelnemers samen op zoek gingen naar antwoorden op de vele vragen die nog open staan.

Nieuw, uniek en onderscheidend onderwijstraject

Dat er voor de PD nog veel moet worden ontwikkeld is logisch. De hogescholen hebben niet zondermeer het universitaire PhD traject gekopieerd maar een geheel nieuw onderscheidend onderwijstraject ontwikkeld. Andriessen: “We zijn met een heel uniek onderwijstraject bezig op hetzelfde niveau als een PhD (EQF-8) dat nog niet bestaat. Tegelijkertijd moeten we dat inpassen in een bestaande structuur en context van onderwijs en onderzoek. Dan is het heel mooi om te zien dat iedereen daar de schouders onder zet. Dat is niet eenvoudig want als je iemand wilt opleiden die in complexe maatschappelijke vraagstukken van betekenis kan zijn, dan moet je die complexiteit ook in je opleiding halen.”

Een PD-er is onderzoeker, professional, innovator en change agent

Voor de PD werken hogescholen samen rond zeven verschillende werkvelddomeinen aan praktijkgerichte innovaties voor urgente maatschappelijke vraagstukken. Dat doen ze in nauwe samenwerking met werkveldpartners. PD kandidaten zijn niet alleen onderzoeker maar ook professional, innovator en change agent. Andriessen: “Het is belangrijk dat we in de PD die vier rollen centraal zetten. Daarmee kun je de onderscheidende kenmerken van de PD heel goed duiden. Voor een PhD-er is het belangrijk dat deze bijdraagt aan kennisontwikkeling en zelfstandig wetenschappelijk onderzoek kan uitvoeren. In een PD gaat het om complexe maatschappelijke vraagstukken waar een kandidaat in een iteratief proces een daadwerkelijk verandering teweeg kan brengen. Onderzoek is bij de PD ondersteunend bij de uiteindelijke doelstelling dat je transformatieprocessen helpt realiseren.”

Transformatieprocessen helpen

Je moet volgens Andriessen met passende grondigheid en op een onderzoekende manier doen. “Maar ook met verstand van zaken van veranderprocessen en vanuit een professionele houding.” Andriessen ziet in die vier rollen ook wel een valkuil: “Met het apart definiëren van die rollen loop je het risico dat we ze als vier aparte activiteiten gaan zien. Voor je het weet zijn er vier leerlijnen die je gaat organiseren, maar dat is helemaal niet de bedoeling.”

Betrokkenheid werkveld vergroten

Er werd ook gesproken over het vergroten van de betrokkenheid van werkveldpartners bij de PD en de toekomstige wettelijke verankering van de PD in de Wet Hoger Onderwijs. Een spannende vraag hierbij is of we in de wet de gezamenlijke domeinaanpak moeten vastleggen of de PD, net als de PhD, de verantwoordelijkheid van de afzonderlijke instellingen moeten maken.

Heel veel belangstelling voor PD

Voor Andriessen was het overheersende gevoel op de derde werkconferentie toch wel dat we hartstikke goed op weg zijn: “In termen van het aantal kandidaten, liggen we op schema en zijn we grofweg halverwege. We zien heel veel enthousiasme, zowel binnen het hbo als bij de kandidaten en werkveldpartners. Tekenend daarbij is dat op een vacature voor een specifieke PD meer dan honderd sollicitaties kwamen.”